Ons brein

Nadat velen van jullie hadden gevraagd om wat meer uitleg over ons brein ben ik er eens voor gaan zitten. Het brein vind ik zo interessant en elke dag ontdekken wetenschappers er meer over. Tijdens mijn begeleiding ga ik veel uit van onze grijze massa. Het is de plek waar gedachten en gevoel liggen opgeslagen en ons gedrag aanstuurt. Hieronder heb ik drie onderdelen van het brein uitgewerkt en licht ik toe waar zij voor dienen.

Ons brein bestaat dus uit 3 onderdelen die we in verschillende fases hebben ontwikkeld de afgelopen miljoenen jaren.
Het reptielenbrein
Ons oudste brein, dat vooral bestaat uit de hersenstam, hebben we gemeen met de reptielen. Dit brein is ongeveer 500 miljoen jaar oud. Het heeft een beperkt, maar zeer krachtig leervermogen dat we klassieke conditionering noemen. Klassieke conditionering is een manier van leren waarbij je een neutrale gebeurtenis of gegeven door herhaling/ervaring koppelt aan een reflex.
Bijvoorbeeld: Als een vrouw voor borstkanker vaak in het ziekenhuis kwam voor chemo, waar ze heel misselijk van werd, kan ze later als ze een ziekenhuis binnenstapt al misselijk worden. Zonder dat ze een chemokuur moet ondergaan.
Verder liggen alle vitale (levens) functies hier opgeslagen om ons in leven te houden zoals ademhalen, het verteren van voedsel en seksualiteit. Jouw bewustzijn en kunnen redeneren, wat vastligt in de neocortex, heeft weinig invloed op het reptielenbrein. Verslavingen zoals gamen of roken ligt echter in ons reptielenbrein vast. Omdat de neocortex zo weinig invloed kan uitoefenen op het reptielenbrein is het vaak lastig om van een verslaving af te komen. 

Het zoogdierenbrein
In de loop van miljoenen jaren hebben zoogdieren, onder de invloed van hun omgeving, een nieuw soort hersenen ontwikkeld, bovenop het reptielenbrein; het zoogdierenbrein. Ook het zoogdierenbrein heeft zijn eigen leervermogen dat we operante conditionering noemen. Dit wil zeggen: aangeleerd gedrag wat weer zorgt voor een reactie bij jou.
Het zoogdierenbrein is sterk in lichaamstaal. Hiermee communiceren wij bijvoorbeeld met ons huisdier, maar tasten we ook de bedoelingen af van andere mensen. Je leest iemand zijn lichaam. Dit brein denkt ook op korte termijn. Daarom stellen wij verplichtingen uit, maar sluiten wij ook leningen af bij banken. Dit belangrijke brein is de basis van emoties, motivatie en sociaal gedrag.

Het menselijk brein (neocortex)
Mensen en dieren evolueren onder druk van de externe omstandigheden, waarbij steeds de sterksten of slimsten van hun soort overleven. Wanneer jaguars allemaal harder gaan lopen dan hun prooidieren, sterven de prooidieren uit, maar als gevolg  daarvan uiteindelijk ook de jaguars, tenzij deze er bijvoorbeeld in slagen over te gaan op het eten van gras.
In de strijd om te overleven ontwikkelde de mens de hersenschors. Dit orgaan maakt het intelligent denken mogelijk, maakt het mogelijk dat wij communiceren via taal. Een belangrijk deel, de prefrontale cortex, is zelfs in staat als manager van onze manier van functioneren op te treden. Maar, de neocortex is een zwak systeem; zowel het reptielenbrein als het zoogdierenbrein zijn krachtiger. Wij doen dingen die wij achteraf betreuren. Vaak denken we niet na en moeten wij onze drie breinen in het gareel zien te krijgen. In hoeverre ons dat lukt is afhankelijk van onze persoonlijke ontwikkeling. In de training zijn we hier dus mee aan de slag.
Waar jouw reptielenbrein op instinct reageert en jouw zoogdierenbrein vanuit emotie, is het de kracht jouw neocortex aan te spreken en aan te leren dat je best even een stapje terug mag nemen. Nadenken over wat welke keuze jou oplevert en het rationele van het emotionele te laten winnen, want deze zijn vaak in gesprek met elkaar.

Voorbeeld: Je moet een presentatie geven. Jouw reptielenbrein zorgt ervoor dat je ademt, jouw zoogdierenbrein dat jouw spanning voor deze presentatie ‘’ ik ga voorschut staan en ik ken het niet, ik ga me ziek melden’’ ervoor zorgt dat je gaat stressen, zweten en een verhoogde hartslag krijgt. Door op dat moment naar een helpende, rationele gedachte te gaan zoals: ‘’Als ik de presentatie niet geef omdat ik me ziekmeld, zal ik deze op een ander moment moeten geven. Ik heb me goed voorbereid en mag het spannend vinden, maar ik heb de kennis en weet dat ik het kan’’, zal de stress afnemen en je met een heel ander gevoel de presentatie in gaan en misschien wel sterker presteren, omdat je vertrouwen hebt op feiten (je hebt je voorbereidt) en rust hebt gecreëerd.